ცვლილებების დროა

მოგესალმებით,

ჩვეულებრივ, ასე ვიწყებ ხოლმე შეკითხვაზე პასუხის გაცემას.

ჩემდა სამარცხვინოდ, უნდა ვაღიარო, რომ ბლოგზე დიდი ხანია, არ შემომიხედავს. ბევრი რამ შემიძლია, მოვიმიზეზო უდროობით დაწყებული გადაღლილობით დასრულებული, მაგრამ დღეს, როცა ვიზიტორებისა და შემოსული შეკითხვების რაოდენობას გადავხედე, მივხვდი, რომ ჩემს პასიურობას, გამართლება, უბრალოდ, არ აქვს.

• კიდევ ერთხელ ვუხდი მადლობას მათ, ვინც ხშირად თუ იშვიათად, მაგრამ ამ ხნის განმავლობაში ბლოგს კითხულობდა;
• ძალიან მიხარია, თუკი შევძელი და ვინმეს საჭირო ინფორმაციით დავეხმარე;
• ბოდიშს ვუხდი მათ, ვინც შეკითხვაზე პასუხს ელოდა და ვერ მიიღო, ან მისთვის საინტერესო ინფორმაციას ეძებდა და ვერ იპოვა.

ნებისმიერ შემთხვევაში, მგონი, ღირს, წერა გავაგრძელო. თუნდაც იშვიათად, მაგრამ სისტემატურად.

აქვე გაცნობებთ, რომ კითხვა-პასუხის გვერდი დღეიდან უქმდება. ამის მიზეზი ის გახლავთ, რომ შემოსული შეკითხვების რაოდენობისა და მრავალფეროვნების გამო ამ გვერდზე სრული ქაოსია და ინფორმაციის მოპოვება, პრაქტიკულად, შეუძლებელია. თემატურად დალაგებული შეკითხვები შეგიძლიათ იხილოთ ამ გვერდზე.  ნებისმიერ მკითხველს ექნება შესაძლებლობა, შეკითხვები კომენტარებში დასვას, რომელსაც შეძლებისდაგვარად, იქვე გავცემ პასუხს ან ახალ პოსტს მოვამზადებ.

საბედნიეროდ, ჩემი ბლოგერული პასიურობის პერიოდს უქმად არ ჩაუვლია. მთელი ამ ხნის განმავლობაში, ვფიქრობ, მნიშვნელოვანი ცოდნა და გამოცდილება შევიძინე, რასაც პერიოდულად გაგიზიარებთ.

კითხვა-პასუხი: მემკვიდრეობა

პასუხგაცემული კითხვების მეორე ნაწილი:

კითხვა: მშობლების გარდაცვალებიდან გავიდა 6 თვეზე მეტი. ნოტარიუსმა უარი გვითხრა მემკვიდრეებად ცნობაზე იმ მოტივით, რომ ვერ წარვუდგინეთ ქონების ფაქტიურად ფლობის დამადასტურებელი (მაგ. ელენერგიის გადახდის ქვითარი) საბუთი,ხოლო მშობლის მიერ დატოვებული ანდერძი მხედველობაში არ მიიღო. რამდენად სწორია ნოტარიუსის გადაწყვეტილება.გმადლობთ.

პასუხი: მოგესალმებით!
ანდერძის არსებობის შემთხვევაში სწორედ მოანდერძის მიერ მასში გამოხატული ნებაა გადამწყვეტი. შესაძლოა, ნოტარიუსმა სწორედ ანდერძის ნამდვილობაში შეიტანა ეჭვი. ასეთ შემთხვევაში მისი მოთხოვნა სამართლიანია.
შეგიძლიათ, მიმართოთ სხვა ნოტარიუსს. თუკი ანდერძის ნამდვილობას ვერ დაადასტურებთ, ასეთ შემთხვევაში მართლაც მოგიწევთ რაიმე გზით დაამტკიცოთ, რომ თქვენ – მემკვიდრეები ნამდვილად ფაქტობრივად ფლობთ სამკვიდროს.

კითხვა: gamarjobat.gtxovt mipasyxod mwoblebis gardacvalebis wemdeg davrzit 5 wvili 1 ti ynar wezgydylia 4 xi daozaxebyli, amzamad erti da zxovrobs mwoblebis datovebyl binawi romelic isakytrebs mtel binas piradad mesakytred ar mcnobs weyzlia bina daisakytros sajaroreestrit ty zemi tanxmoba ar ikneba notariysid damtkicebyli mimarta sajaro reestrs da itxovs mesakytreobas sajaro reestris amonaceri pasportis ali caradgina arc erti dis tanxmoba ar akvs madlobt tkven vici gamcemt pasyxs rogor movikce

პასუხი: მოგესალმებით!
როგორც წინა კითხვების პასუხებშიც აღვნიშნე, მშობლების გარდაცვალების შემდეგ მემკვიდრედ ითვლება ყველა შვილი, თუკი არ არსებობს ანდერძი. სამწუხაროდ, არ მიკონკრეტებთ, თქვენმა მშობლებმა ანდერძი დატოვეს თუ არა, მაგრამ ვვარაუდობ, რომ არა. ასეთ შემთხვევაში აუცილებელია, სამკვიდრო მიიღოთ ყველამ – მათ შორის უნარშეზღუდულმა მემკვიდრემაც, თუმცა, აუცილებელია, მიმართოთ სასამართლოს და რომელიმე თქვენგანმა საკუთარ თავზე აიღოთ მისი მეურვეობა ან მზრუნველობა.
ახლა რაც შეეხება თქვენი დის მიერ საჯარო რეესტრში ბინის დარეგისტრირებას: გარდაცვლილი მშობლების სახელზე გაფორმებული ქონების მემკვიდრის – ამ შემთხვევაში თქვენი დის – სახელზე დასარეგისტრირებლად აუცილებელია სამკვიდრო მოწმობის არსებობა, რომელიც გაიცემა მემკვიდრეზე ნოტარიუსის მიერ. ამ მოწმობის გარეშე საჯარო რეესტრი ბინას მემკვიდრის საკუთრებად ვერ დაარეგისტრირებს.
თქვენ აუცილებლად უნდა გაარკვიოთ, მიმართა თუ არა თქვენმა დამ ნოტარიუსს და აქვს თუ არა მის მიერ გაცემული სამკვიდრო მოწმობა. როგორც წესი, ნოტარიუსები აუცილებლად ამოწმებენ, არიან თუ არა სახეზე სხვა მემკვიდრეები და თუ არიან, ნამდვილად ამბობენ თუ არა უარს მემკვიდრეობაზე. შესაბამისად, თუკი თქვენს დას რაიმე გზით უკვე აქვს სამკვიდრო მოწმობა (შესაძლოა, ნოტარიუსს დების არსებობის შესახებ არ აცნობა), ხოლო თქვენ არა, შეგიძლიათ, მიმართოთ ნოტარიუსს და განაცხადოთ, რომ მემკვიდრეები თქვენც ხართ და სამკვიდროზე უარი არ გითქვამთ.
თუკი რაიმე კითხვა კიდევ გაგიჩნდებათ, აუცილებლად მომწერეთ!

კითხვა: გამარჯობათ. მაინტერესებს, თუ მამკვიდრებელს არ კავს შვილები და მეუღლე; პირველი რიგის მემკვიდრედ ვინ ითვლება. აქბს ანდერძი დატოვებული , სადაც მემკვიდრეები არიან მისი დის შვილები. და კავს ცოცხალი და არ ყავს ანდერძში მიოხსენიებული. აქვს თუ არა უფლება მის დას მემკვიდრეობაზე.

პასუხი: გამარჯობა!
თუ ანდერძი არსებობს, მაშინ პრიორიტეტი ანდერძს ენიჭება, შესაბამისად, მემკვიდრეებად დისშვილები ჩაითვლებიან. რაც შეეხება დას, მას მემკვიდრეობაზე უფლება არ აქვს.

კითხვა: გამარჯობათ. ვცხოვრობ საკუთარ სახლში თბილისში. ეს სახლი იკო ცჰემი დედამთილის სახელზე. დედამთილი 22 წელია გარდაიცვალა. გარდაცვლილი მყავს მეუღლეც. სახლი არ არის საჯარო რეესტრში გატარებული. ყველა საბუთი მაქვს წესრიგში. საჯაროში მივიტანე საბუთები და მითხრეს, რომ მაკლია მემკვიდრეობის ცნობა. ვინ მაძლევს ამ ცნობას? ნოტარიუსი? ჯერ უნდა გავხდე მემკვიდრე და მერე მესაკუთრე?

პასუხი: გამარჯობა!
აუცილებლად მიმართეთ ნოტარიუსს, აუცილებელია თქვენი გარდაცვლილი მეუღლის დედის ანუ თქვენი დედამთილის მემკვიდრედ ცნობა, ხოლო შემდეგ თქვენი – თქვენი მეუღლის მემკვიდრედ. ამის შემდეგ ნოტარიუსი გასცემს სამკვიდრო მოწმობას, რომლის საფუძველზეც საჯარო რეესტრის ეროვნული სააგენტო დაგარეგისტრირებთ, როგორც მესაკუთრეს.

კითხვა: ბინის მესაკუთრის გარდაცვალების შემდეგ (მამის) ბინა მემკვიდრეებზე როგორ ნაწილდება? მემკვიდრეები არიან დედა, ორი ქალიშვილი და ვაჟი. მაინტერესებს მემკვიდრეობა თანაბრად ნაწილდება თუ რაიმე პროცენტული განაცილებაა?

პასუხი: თუ მამკვიდრებელს ანდერძი არ დაუტოვებია, ზოგადი წესია, რომ მემკვიდრეებს შორის ქონება ნაწილდება თანაბრად. თქვენს მიერ ჩამოთვლილი მემკვიდრეები არიან პირველი რიგის მემკვიდრეები, რაც იმას ნიშნავს, რომ თითოეულ მათგანს ქონებაზე თანაბარი უფლება აქვს. აუცილებელია, რომ მემკვიდრეებმა სამკვიდრო მოწმობის ასაღებად მიმართონ ნოტარიუსს.

კითხვა: სლავა შურპას,რომელსაც ქონდა საცხოვრებელი სახლი გარდაიცვალა,მას დარჩა ერთადერთი მემკვიდრე -მეუღლე.მეუღლეს არ მიუმართავს სანოტარო ორგანოსთვის მოწმობის მისაღებად.მეუღლეც გარდაიცვალა და სამკვიდროზე პრეტენზია განაცხადეს სლავას ძმამ და დამ.
ვინ უნდა მიიღოს სამკვიდრო???

პასუხი: მოგესალმებით!
ეს ის შემთხვევაა, როცა საქმის ფაქტობრივ გარემოებებს ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს.
გარდაცვლილის მეუღლე რასაკვირველია, არის კანონიერი მემკვიდრე, მაგრამ თუკი მას უძრავი ქონება არ დაურეგისტრირებია თავის სახელზე, ეს საქმეს გაართულებს. კითხვიდან გამომდინარე, ვერ ვხვდები, ვის აქვს ამჟამად პრეტენზია გარდაცვლილი ქალბატონის მემკვიდრეობაზე.
სამოქალაქო კოდექსი ითვალისწინებს იმ შესაძლებლობას, რომ მემკვიდრემ სამკვიდრო მიიღოს ფაქტობრივად, ნოტარიუსისათვის მიმართვის გარეშე, მაგრამ არცთუ იშვიათად, ამის დამტკიცება პრობლემას წარმოადგენს ხოლმე.
ჩემი ვარაუდით, ამ მწირი მოცემულობიდან მხოლოდ იმის თქმა შემიძლია, რომ თუკი მემკვიდრეობა კვლავ ბატონი შურპას სახელზეა დარეგისტრირებული, საკითხი დიდი ალბათობით, მისი დისა და ძმის სასარგებლოდ გადაწყდება, რომლებიც მისი მეორე რიგის მემკვიდრეები არიან.
უფრო კომპეტენტური და ამომწურავი პასუხისათვის მიმართეთ ნოტარიუსს, რომელიც დაწვრილებით გაეცნობა საქმის ფაქტობრივ გარემოებებს და შესაბამისად, განსაზღვრავს, თუ ვისზე უნდა გაიცეს სამკვიდრო მოწმობა.

კითხვა: გთხოვთ გამიშინაარსოთ სამოქალაქო კოდექსის 1314-ე მუხლი.

პასუხი: სამოქალაქო კოდექსის 1314-ე მუხლი: მემკვიდრეობის უფლების დაკარგვა ხელს არ უშლის ნათესავების მემკვიდრეობას წარმომადგენლობის უფლებით.
ამ მუხლის დანიშნულება იმაში მდგომარეობს, რომ მემკვიდრეს, რომელიც უღირს მემკვიდრედ იქნა ცნობილი, უფლება აქვს, იყოს სხვა მემკვიდრეების წარმომადგენელი. მაგალითად, თუკი მამკვიდრებელმა უღის მემკვიდრედ ცნო შვილი და სამკვიდროს გახსნის მომენტისათვის ეს პიროვნება ცოცხალი აღარ არის, უღირსი მემკვიდრედ ცნობილი პიროვნების შვილს ანუ მამკვიდრებლის შვილიშვილს მაინც აქვს უფლება იყოს მემკვიდრე.

კითხვა: პაპაჩემს ქონდა სახლი, რომელშიც დაახლოებით 21 წელი ცხოვრობდა და რომელსაც მხოლოდ ჩემი ოჯახი უვლიდა (ანუ 1 შვილი 3 ძმიდან). გარდაცვალების შემდეგ დანარჩენმა ძმებმაც მოინდომეს სახლის მისაკუთრება და ერთერთი მათგანი შესახლდა კიდეც.. საქმე ისაა რომ ეს სახლი არ არის საჯარო რეესტრში დარეგისტრირებული საჭირო წესით და არც არანაირი ანდერძი არ არსებობს, ყოველ შემთხვევაში წერილობითი, მაგრამ ყელასთვის ცნობილი იყო რომ სახლს მე მიტოვებდა, მის შვილიშვილს და სამწუხაროდ ვერ მოასწრო ანდერძის დაწერა.. არ მინდა დავის საგანი გავხდე უბრალოდ მაინტერესებს რა და როგორ მოხდება ამ შემთხვევაში. თან სამწუხარო ისაა რომ მამაჩემს არ სურს მოთხოვნა, რადგან არ უნდა ძმებს აწყენინოს.. მე რა შემიძლია გავაკეთო ?

პასუხი: მოგესალმებით!
უპირველეს ყოვლისა, გარდაცვლილის შვილებმა აუცილებლად უნდა მიმართონ საჯარო რეესტრს, რათა გაირკვეს, თუ ვის სახელზეა სახლი რეგისტრირებული და თუ რაიმე პრობლემაა, იქვე აგიხსნიან, როგორ მოიქცეთ. ამ შემთხვევაში უფრო კონკრეტული პასუხის გაცემა არ შემიძლია, რადგან ყველაფერი კონკრეტულ გარემოებებზეა დამოკიდებული.
რაც შეეხება მემკვიდრეობას, იგი თანაბრად ეკუთვნის გარდაცვლილი მამკვიდრებლის შვილებს, ვვარაუდობ, რომ მეუღლე ცოცხალი აღარ არის. მიუხედავად იმისა, სიცოცხლეში რა ფორმით გამოხატა აწ გარდაცვლილმა მამკვიდრებელმა ნება, რომ სახლი თქვენთვის დაეტოვებინა, ამას მნიშვნელობა ნამდვილად ვეღარ ექნება. მემკვიდრეობის საკითხისას გადამწყვეტია ანდერძი, ხოლო მისი არარსებობის შემთხვევაში – კანონით დადგენილი რიგითობა. ამ რიგითობის მიხედვით, სახლი თანაბრად ეკუთვნის მამკვიდრებლის შვილებს, ხოლო თქვენ, როგორც შვილიშვილს, ამჯერად მემკვიდრეობაზე უფლება არ გაქვთ.
რაც შეეხება რეგისტრაციას და სამკვიდრო მოწმობის აღებას, აუცილებლად დაგჭირდებათ ნოტარიუსის კონსულტაცია და საჯარო რეესტრისათვის მიმართვა.
მადლობა შეკითხვისთვის…

კითხვა: გამარჯობათ! უპირველეს ყოვლისა დიდი მადლობა, რომ გვითმობთ ყურადღებას! მაინტერესებს შემდეგი: 12 წლის წინ გარდაიცვალა ჩემი მეუღლე, მაშინ ერთად ვცხოვრობდით მის მშობლებთან და ძმასთან, ბინა პრივატიზებულია მამამთილის სახელზე, სამემკვიდრო მოწმობა არ ამიღია, აქვს თუ არა ამას მნიშვნელობა მომავალში? და კიდე ერთი შეკითხვა, რა წილი გვეკუთვნის მე და ჩემს სრულწლოვან შვილს, თუკი მამკვიდრებელი არ დატოვებს ანდერძს?და თუკი ის ანდერძს დატოვებს ჩემს შვილძე, აქვს თუარა უფლება მაზლს მოითხოვოს რაიმე წილი?მგონი სავალდებულო წილი ქვია.აქვს თუარა უფლება მას, ეს სავალდებულო წილი მოითხოვოს მამამისის სიცოცხლეშივე?

პასუხი:

გამარჯობა!
თქვენი მეუღლის გარდაცვალების შემდეგ თეორიულად მემკვიდრეებად ითვლებით: თქვენ, როგორც მეუღლე, შვილი და თქვენი მეუღლის მშობლები. როგორც მივხვდი, მემკვიდრეობის მისაღებად არავისთვის მიგიმართავთ. ინფორმაციისთვის გეტყვით, რომ მამამთილის სახელზე დარეგისტრირებული უძრავი ქონება ვერ ჩაითვლებოდა იმ ქონებაში, რაც თქვენი მეუღლის გარდაცვალების შემდეგ გეკუთვნოდათ. სხვაგვარად რომ ვთქვათ, თქვენი მეუღლის გარდაცვალების შემდეგ სამკვიდრო ქონებად ითვლება მხოლოდ ის ქონება, რომელიც მის სახელზე იყო რეგისტრირებული.

რაც შეეხება თქვენი და თქვენი შვილის კუთვნილ მემკვიდრეობას, ალბათ, მამკვიდრებელში მამამთილს გულისხმობთ. თუკი მამკვიდრებელი ანდერძს არ დატოვებს, ასეთ შემთხვევაში მემკვიდრეებად ჩაითვლებიან მისი შვილი (ანუ თქვენი მაზლი) ან შვილები და მეუღლე (ვვარაუდობ, რომ მშობლები გარდაცვლილები არიან). ასეთ შემხვევაში სამკვიდრო ქონება მათ შორის თანაბრად განაწილდება.

თუკი თქვენი მამამთილი ანდერძს თქვენი შვილის სახელზე დატოვებს, ასეთ შემთხვევაში უპირატესობა ანდერძს მიენიჭება. თქვენი მაზლის მიერ სავალდებულო წილის მოთხოვნის შემთხვევაში მას შესაძლოა, მიეკუთვნოს იმ წილის ნახევარი, რაც ანდერძის არარსებობის შემთხვევაში ერგებოდა (იხ. წინა აბზაცი).

უფრო დაწვრილებით სავალდებულო წილის შესახებ იხილეთ აქ – https://temidas.wordpress.com/2011/03/28/savaldebulo-wili/

სავალდებულო წილის მოთხოვნა მამკვიდრებლის სიცოცხლეში დაუშვებელია, ისევე, როგორც ნებისმიერი სხვა მოთხოვნის, რაც მემკვიდრეობასთანაა დაკავშირებული.

კითხვა: gamarjobat .mainteresebs bina vis ekutvnis tu mama gardacvlili myavs da dedachemtan opicialurad ganqorwinebulia.myavs erti dzma.bina marto chven orze iyopa?

mamachemis deda rusethia dzma ki dagupuli yavs.am shemtxveveshi marto me da chemi dzma vrchebit memkvidreebad???? dedachems ekutvnis tu ara rame wili.

პასუხი: მოგესალმებით!
კანონით პირველი რიგის მემკვიდრეებად ითვლებიან მამკვიდრებლის შვილები, მეუღლე და მშობლები. აღნიშნული ბინა რომ სამკვიდრო ქონებაში ჩაითვალოს, გარდაცვალების მომენტისათვის რეგისტრირებული უნდა ყოფილიყო მამათქვენის სახელზე და ასეთ შემთხვევაში იგი გაიყოფა თქვენს, თქვენს ძმასა და მამათქვენის მშობლებს შორის. სამწუხაროდ, არ აღნიშნეთ, ისინი ცოცხლები არიან თუ არა. თუ მამათქვენის მშობლები ცოცხლები იყვნენ მისი გარდაცვალების მომენტისათვის და მხოლოდ შემდეგ გარდაიცვალნენ, შეიძლება მემკვიდრეებად ჩაითვალონ მამათქვენის დები და ძმები, როგორც გარდაცვლილი მშობლების მემკვიდრეები.

დედათქვენს ამ შემთხვევაში წილი არ ეკუთვნის, ამ შემთხვევაში მემკვიდრეებად ჩაითვლებით თქვენ, თქვენი ძმა და მამათქვენის დედა. მემკვიდრეობის მისაღებად უნდა მიმართოთ ნოტარიუსს.

ბინის გაყიდვა რომ შეძლოთ, ჯერ უნდა მიმართოთ ნოტარიუსს და მიიღოთ სამკვიდრო მოწმობა, ამის შემდეგ დაარეგისტრიროთ უძრავი ქონება საჯარო რეესტრში რომელიმე მემკვიდრის სახელზე ან თქვენ, თქვენი ძმა და მამათქვენის დედა შეიძლება დარეგისტრირდეთ როგორც თანამესაკუთრეები – ეს თქვენს შეთანხმებაზეა დამოკიდებული. ამის შემდეგ მესაკუთრეებს უფლება აქვთ განკარგონ ქონება ისე, როგორც სურთ.

კითხვა: დიდი მადლობა ძალიან და კიდევ ერთი კითხვა მაქვს.ასეთი პრობლემა შეიქმნა,ბებიამ უნდა გადაიფორმოს თავის სახელზე მისი გარდაცვლილი მეუღლის,ანუ ბაბუაჩემის სახლი.რის შემდეგაც გაყიდვას აპირებს.ნოტარიუსმა მოთხოვა მას შვილების დაბადების,ქორწინების მოწმობის ასლები და კიდევ საბუთები,ზუსტად არ ვიცი.როცა ერთ-ერმა შვილმა გაიგო იმის შესახებ,რომ სახლი უნდა გაყიდონ,საბუთების გაცემაზე უარს ამბობს თუ გაყიდვის შემდეგ თანხის ნაწილს არ მიცემენ.რას მეტყვით,სამართლიანია თუ არა მისი მოთხოვნა? 

პასუხი: გარდაცვლილი ბაბუათქვენის ანუ მამკვიდრებლის პირველი რიგის მემკვიდრეები არიან მისი მეუღლე – ბებიათქვენი და აგრეთვე შვილები. შესაბამისად, შვილებს აქვთ უფლება, მოითხოვონ სამკვიდრო ქონებიდან სამკვიდრო წილი. შესაბამისად, უმჯობესი იქნება, თუკი საკითხი მორიგებით გადაწყდება. ქონების გაყოფასთან დაკავშირებულ სპეციფიკურ საკითხებზე კონსულტაციისთვის მიმართეთ ნოტარიუსს.

კითხვა: